Nadwrażliwość zębów – jak z tym walczyć?
Nadwrażliwość zębów - jak z tym walczyć?Jeżeli od zjedzenie ulubionych lodów powstrzymuje Cię strach przed przeszywającym bólem, to znak, że nadwrażliwość zębów dotyczy i Ciebie. By zapomnieć o przykrych doświadczeniach z temperaturą lub smakiem potraw, zacznij od prawidłowej higieny jamy ustnej. Przyda się także odpowiednia dieta i wizyta w gabinecie dentystycznym.



Skąd ta nadwrażliwość?
Ząb składa się z zewnętrznej korony, szyjki osłoniętej dziąsłem i korzenia. Do nadwrażliwości dochodzi wtedy, gdy dziąsła ulegają recesji, czyli cofają się, odsłaniając w ten sposób szyjkę zębową lub kiedy chroniące wnętrze zęba szkliwo zostaje uszkodzone (chemicznie, mechanicznie).
W obu tych przypadkach dochodzi do odsłonięcia zębiny, czyli tkanki bardzo podatnej na ścieranie, znajdującej się tuż pod szkliwem. Jej nadrzędną funkcją jest ochrona bogato unerwionej miazgi wypełniającej wnętrze zęba. Zębina jest wrażliwa na bodźce zewnętrzne, ponieważ znajdują się w niej tzw. kanaliki zębinowe. To małe, podłużne otwory przez które przechodzą włókna nerwów.
Gdy recesja dziąseł lub uszkodzenie szkliwa odsłoni kanaliki, zakończenia nerwowe są drażnione przez czynniki zewnętrzne i przewodzą bodźce do unerwionej miazgi, co odbieramy jako wyraźny dyskomfort. Nadwrażliwe zęby reagują bólem na ciepło, zimno, dotyk oraz słodki lub kwaśny smak. Nawet podczas głębokiego wdechu przez usta możemy mieć nieprzyjemne odczucia.
Najczęstsze przyczyny nadwrażliwości zęba to:
  1. agresywna higiena jamy ustnej, polegająca na zbyt częstym myciu zębów, wykonywaniu ruchów poziomych zamiast wymiatających, używaniu twardej szczoteczki i past wysoce ścierających
  2. częste spożywanie kwaśnych lub słodkich produktów żywnościowych oraz preferowanie napojów gazowanych, zwłaszcza typu cola
  3. bruksizm, czyli mimowolne zaciskanie i zgrzytanie zębów, występujące często jako zaburzenie snu
  4. choroby przyzębia, np. paradontoza oraz stany zapalne dziąseł, prowadzące do ich recesji
  5. choroby przewodu pokarmowego, w których dochodzi do refluksu, czyli cofania się kwasów żołądkowych do ust
  6. obgryzanie twardych przedmiotów (np. paznokci, ołówka)
  7. częste wymioty sprawiające, że sok żołądkowy zakwasza ślinę i prowadzi do chemicznego uszkodzenia szkliwa (np. podczas ciąży, lub u chorych na bulimię)
  8. ciasne ułożenie zębów oraz wady zgryzu
  9. odbyte zabiegi stomatologii estetycznej, takie jak wybielanie lub piaskowanie (nadwrażliwość tymczasowa)
Jak myć zęby, żeby nie bolało?
Odpowiednie mycie zębówPierwszym krokiem do pozbycia się nadwrażliwości zębów jest prawidłowa technika mycia. Szczotkowanie poziome jest nieodpowiednie, ponieważ prowadzi do cofania się dziąseł, a w konsekwencji uszkodzenia zębiny. Dlatego zęby należy myć ruchami wymiatającymi, czyli naciągającymi dziąsła na korony.
Należy wybierać miękkie lub średnie szczoteczki i nie dociskać ich zbyt mocno do powierzchni zębów. Polecane są też szczoteczki elektryczne, usuwające płytkę nazębną z odpowiednim naciskiem i bezpieczne dla dziąseł. Szczoteczkę do zębów powinniśmy wymieniać, kiedy sterczą z niej pojedyncze włoski i staje się sztywna, czyli średnio co dwa miesiące.
Wrogiem bolących zębów są pasty o wysokim wskaźniku ścieralności dla zębiny. Najwyższe wartości przyjmuje on w przypadku past wybielających i przeznaczonych dla palaczy, dlatego takich środków należy unikać przy nadwrażliwości szyjek zębowych. Wskaźnik ścieralności (oznaczony skrótem RDA) powinien mieścić się w przedziale 30-70. Najlepsze będą pasty bogate w fluor, zwłaszcza te przeznaczone dla nadwrażliwych zębów.
Codzienna higiena jamy ustnej powinna opierać się na trzykrotnym szczotkowaniu przez 2-3 minuty. Dodatkowo powinniśmy płukać jamę ustną płynem z fluorem, czyścić przestrzenie międzyzębowe nicią dentystyczną oraz regularnie odwiedzać stomatologa.
Dieta
To, co jemy, ma znaczenie dla stanu naszego uzębienia. Kwaśne i słodkie produkty, podobnie jak gazowane napoje, są niebezpieczne dla zębów, ponieważ obniżają zawartość substancji mineralnych w szkliwie, prowadząc do próchnicy i nadwrażliwości zębów. Spożywane produkty decydują o odczynie śliny, z którą szkliwo ma ciągłą styczność. Łatwo je uszkodzić, sięgając po szczoteczkę tuż po spożyciu cytrusów lub wypiciu napoju typu cola.
Takie produkty, usuwają z korony zęba warstwę ochronną, przez co ząb jest bardziej podatny na ścieranie. Dlatego należy przepłukać usta wodą i zaczekać z myciem przynajmniej godzinę.
Nadwrażliwym zębom najbardziej spodoba się dieta bogata w fosfor, wapń i zwiększającą jego wchłanialność, witaminę D3.
Profilaktyka i leczenie
Kiedy prawidłowa higiena jamy ustnej i stosowanie past bogatych w fluor nie wystarcza, by ograniczyć ból, pozostaje wizyta u stomatologa. W gabinecie dentystycznym możemy leczyć nadwrażliwość zębów na kilka sposobów:
  1. lakierowanie (fluoryzacja) – polega na pokryciu zębów lakierem fluorowym. Zabieg wzmacnia szkliwo, uodparniając je na demineralizację pod wpływem działania kwasów, chroni przed próchnicą i zabezpiecza zębinę. Lakierowanie nie pozostawia widocznych śladów, można je wykonać nawet u dzieci. Zabieg należy powtarzać co 6 miesięcy
  2. stymulacja mineralizacji – zamknięcie osłoniętych kanalików zębiny specjalnym materiałem uzupełniającym
  3. wykończenie kompozytem – odizolowanie zakończeń nerwowych poprzez nałożenie estetycznej plomby
  4. chirurgiczny przeszczep dziąsła – wykonywany tylko w skrajnych przypadkach, gdy doszło do znacznego odsłonięcia korzenia zęba i tylko u pacjentów niepalących, i nie nadużywających alkoholu
  5. impregnacja –  zastosowanie preparatu znoszącego nadwrażliwość
Jeżeli nadwrażliwość spowodowana jest paradontozą, próchnicą czy zapaleniem dziąseł, wpierw należy te dolegliwości wyleczyć.
Autor: Anna Gabryś
Wszelkie prawa zastrzeżone przez Beauty Guide 2010 (c)